به گزارش دپارتمان آزمون های تخصصی آکادمی مهندس کریمی، کلید فیوز جدا کننده چیست و چه کاربردی دارد؟ توضیح داده شده است

کلید فیوز جدا کننده یا Fuse Disconnector Switch از یک فیوز کاردی یا ذوب شونده و یک کلید قطع بار ساخته شده است. کلیدهای قطع کننده را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که در طی عملکرد قوس یا جرقه‌ای که از قطع کلید رخ می‌هد، کنترل و مهار گردد.

استفاده از نسل جدید فیوزها موجب بالاتر رفتن ایمنی و جلوگیری از خطرات احتمالی مانند آتش سوزی، انفجار و …. نیز می‌گردد.

از جمله مزیت‌های این کلید فیوزها می‌توان به نصب بسیار راحت و عمر بیشتر تجهیزات الکتریکی نیز اشاره نمود.

کلید جدا کننده یک وسیله‌ی مکانیکی به شمار می‌رود که برای قطع و وصل کردن جریان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این مقاله اصطلاحاتی از جمله فیوز کاردی، کلید قطع بار و …. توضیح داده خواهد شد. آزمون نظام مهندسی برق، وسیله ای برای سنجش توانایی مهندسان است.

1- مقدمه‌ای در مورد کلید فیوز جداکننده

ما در این مقاله قصد داریم، اطلاعات کامل و جامعی را در مورد فیوزها، کلید فیوزهای جدا کننده، کلید جداکننده و …. در اختیار شما کاربران عزیز قرار دهیم. برای کسب اطلاعات کامل در این باره تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

شاید بارها و بارها برای خیلی از افراد پیش آمده باشد که به هنگام خاموش کردن لامپ یک اتاق، با جرقه‌ای در داخل کلید مواجه شده باشند. این اتفاق یک رویدادی طبیعی است، که امکان دارد برای هر شخصی پیش بیاید.

به عبارتی کلی می‌توان گفت، کلیدهای برق وظیفه‌ی قطع و وصل تجهیزات برقی را نیز بر عهده دارند.

روند کلی عملکرد کلیدها این گونه می‌باشد، که در هنگام قطع، تاثیرات بسیار زیادی را متحمل می‌گردند. لازم به ذکر است، در هنگام وصل جریان عبوری نیز بیشتر خواهد بود اما تاثیرت در هنگام قطع کلید نیز به مراتب بیشتر می‌باشد.

از جمله مهم‌ترین دلایل آن می‌توان به پدیده‌ی قوس الکتریکی یا Arc نیز اشاره نمود که به هنگام روشن نمودن یک موتور توسط کلید رخ می‌دهد. شایان ذکر است، که پدیده‌ی قوس الکتریکی تا زمانی که کنتاکت‌های کلید به صورت کامل از همدیگر جدا شوند، ادامه خواهد داشت.

همان‌طور که در تصویر بالا می‌بینید، این فرآیند موجب ایجاد جرقه‌هایی در کنتاکت‌ها می‌شود. به هر میزانی که مقدار جریان عبوری از مدار بیشتر باشد، قوس خطرناک تر یا همان جرقه‌ی شدیدتری نیز رخ خواهد داد. در جریان‌های بالا بسیار خطرناک بوده، و به مراتب موجب رخ دادن خساراتی مانند انفجار و یا آتش‌سوزی نیز می‌گردد.

خوب است بدانید که الکترودهای جوشکاری دقیقا به همین روال کار می‌کنند. زیرا به صراحت می‌توان گفت، در طراحی و تولید الکترودهای جوشکاری نیز از این خاصیت نیز استفاده می‌کنند.

کلیدهای مدار شکن یا قطع کننده را به گونه‌ای طراحی می‌کنند که در طی عملکرد قوس یا جرقه‌ای که از قطع کلید رخ می‌هد، کنترل و مهار گردد. این عملیات مهارکننده تنها توسط نیروی فنر ایجاد می‌گردد.

2- کلید فیوز چیست و چگونه عمل می‌کند؟

به قطعه‌ای که برای محافظت از لوازم برقی از قبیل یخچال و فریزر، تلویزیون، کامپیوتر و …. در مقابل آسیب‌های ناشی از تغییرات الکتریکی ناگهانی و غیرمعمول مورد استفاده قرار می‌گیرد، فیوز گفته می‌شود.

به عبارت کلی می‌توان گفت، فیوزها از یک نوار باریکی تشکیل شده است، که درون یک محفظه قرار گرفته شده است. زمانی که جریان زیادی از این نوار باریک عبور میکند موجب ذوب شدن و در نتیجه باز شدن مدار از منبع تغذیه خود می‌گردد.

لازم به ذکر است، از فیوزهای موجود امروزه به عنوان مدار شکن نیز به منظور جلوگیری از آسیب‌های جدی استفاده می‌گردد. همچنین به مدارشکن پایدارساز یا استبلایزر نیز گفته می‌شود.

فیوزها از نظر ساختار انواع مختلفی دارند که عبارتند از:

• فیوزهای ذوب شونده یا کاردی
• فیوزهای گروهی
• فیوزهای پیچی یا فشنگی
• فیوزهای تیغه‌ای
• فیوزهای مخصوص سیم

3- کلید فیوز جدا کننده ( Fuse Disconnector Switch ) چیست؟

کلید فیوز جدا کننده یا Fuse Disconnector Switch دارای ایمنی بسیار بالایی می‌باشند. به عبات کلی می‌توان گفت این دسته از فیوزها جز خانواده فیوزهای ذوب شونده ( کاردی ) نیز محسوب می‌گردند. کلید فیوز جدا کننده بر خلاف نسل قدیم فیوزها دارای قابلیت قطع بار نیز می‌باشند. کلید فیوزهای کاربردی از 2 وسیله تشکیل شده است، که آن‌ها عبارتند از:

• فیوزهای ذوب شونده یا فیوزهای کاردی که هدف اصلی آن‌ها حفاظت از تجهیزات الکتریکی است.
• استفاده از کلیدهایی که قابلیت جداکنندگی را داشته باشند.

کلید فیوزهای عمودی یا SLIM LINE از جدیدترین نوع این کلید فیوزهای جدا کننده به شمار می‌روند. قابل ذکر استف که این کلیدها را هم به صورت عمودی و هم به صورت افقی می‌توان نصب نمود. در شکل زیر تصویری از این نوع کلیدها برای شما قابل مشاهده نیز می‌باشد.

4- کلید جداکننده چیست و چه کاربردی دارد؟

به زبانی ساده می‌توان گفت، کلید جداکننده یک وسیله‌ی مکانیکی به شمار می‌رود که برای قطع و وصل کردن جریان مورد استفاده قرار می‌گیرد. شایان ذکر است، کلیدهای جداکننده در هنگام قطع فاصله مورد نیاز را بر طبق شرایط تعریف شده به وجود می‌آورند.

فراموش نکنید، که کلیدهای جداشونده تنها زمانی می‌توانند یک مدار را قطع و وصل نمایند، که جریان های موجود به صورت کامل قطع گردند. در بعضی مواقع زمانی که تغییرات فراوان و قابل ملاحظه ای در میان ولتاژهای 2 سر هر یک از قطب‌های کلید جداکننده بوجود آید، نیز مدار توسط کلید جداکننده قطع می‌گردد.

نکته بسیار مهمی که بایستی به آن توجه نمود، این است که کلیدهای جداکننده قادر خواهند بود، جریان‌هایی را در یک سری شرایط عادی از مدار عبور دهند. و در مدت زمان مشخص و تعیین شده ای جریان ها را در شرایط خاص به صورت اتصال کوتاه متحمل شوند.

5- کلید قطع بار چیست و نحوه عملکرد آن چگونه است؟

همان‌طور که در بالا به آن اشاره نمودیم، نیروی فنر تاثیر بسیاری بر روی مهار کردن قوس یا جرقه‌ی جریان الکتریکی داخل کلید می‌گردد. در داخل کلیدهای که دارای قابلیت قطع بار می‌باشند، یک فنر بسیار قوی تعبیه شده است.

وجود این فنر باعث می‌شود تا به هنگام فشار دادن اهرم کلید توسط کاربر فنر موجود در یک لحظه فشرده شود و با سرعت بسیار  زیادی رها گردد. و این فشرده شدن و رهایی فنر موجب جداسازی کنتاکت‌ها از همدیگر نیز می‌گردد.

برای قطع یک کلید، در مرحله اول بایستی کلیدها و کنتاکتورهای زیرشاخه‌ی آن را به ترتیب و مرحله به مرحله قطع نمایید و سپس در گام آخر اقدام به قطع کلید اصلی نموده و آن را نیز از مدار خارج نمایید.

و اما در هنگام وصل کردن کلید دقیقا بایستی مراحل بالا را از انتها به ابتدا انجام  دهید. یعنی در وهله‌ی اول کلیدهای اصلی را وصل نموده و سپس اقدام به روشن نمودن زیرشاخه ها نمایید.

اگر طبق روش‌هایی که در بالا برای قطع و وصل نمودن کلیدها استفاده کنید، می‌توانید از خطرات احتمالی و صدمه زدن  به تجهیزات برقی نیز جلوگیری نمایید. علاوه بر این موضوع با رعایت اصول بالا شما قادر خواهید بود، از طول عمر بالایی برای لوازم الکتریکی خود بهره‌مند گردید.