با نرم افزار Revit بازار کار رشته برق خود را توسعه دهید.
در آغاز خودتان را معرفی نمایید
واکف هستم کارشناس ارشد برق قدرت از دانشگاه آزاد شهر ری که کارشناسی گرایش قدرت دارم.
درباره سابقه کاری خود بفرمایید که در حوزه تاسیسات برقی از چه زمانی وارد شده اید
از سال هشتاد و هشت وارد بازار کار شدم و چند ماه پالایشگاه تهران بودم و پس از آن 6 سال در حوزه طراحی تاسیسات الکتریکال بودم و 2 سال روشنی راه و تونل بود و 4 سال پروژه‌های بیمارستان و فرهنگسرا که بیشتر طراحی کار کردم. بعد از آن وارد ایران مال شدم و کار ۹:۲۵ را داخل پیمانکاری ایران مال آغاز کردم و کارفرمای ایران مال از من خواست که همکاری کنم و الان هم در حوزه بی آی ام در بیمارستان آتیه هستم.
تخصص اصلی شما درباره نرم افزار رویت است.
بله
پروانه نظام مهندسی خود را از چه زمانی گرفتید؟
سال نود و چهار، آزمون نظام مهندسی را قبول شدم و سال قبل از آن چهل و نه شدم. چند وقت صبر کردم که ببینم نتیجه ای می‌آید که پنجاه شود و نیامد. با دور بعدی شرکت کردم و قبول شدم اما چون مدارکم ناقص شد پروانه و مهر نظام دیر به من اختصاص داده شد. اما قبولی آزمون من سال نود و چهار بوده است
پایه 3 هستید
بله – الان باید 3 به 2 را شرکت کنم
درباره نرم افزار رویت بفرمایید که چه کاربردی دارد
نرم افزار رویت برای شرکت اتودسک امریکا است و امروزه از قفل شکسته آن استفاده می کنیم. یک نرم افزار سه بعدی است که طبق دانش bim است و bim based است. bim مخفف مدلسازی اطلاعات ساختمان است. کاری که می کند دیسیپلین های مختلف را روی یک فایل پیاده می کند. تقابل و ارتباط و کار گروهی بین دیسیپلین های مختلف در تکنولوژی بی آی ام بالا می رود. یکی از نرم افزارهای بیم بیس نرم افزار رویت است. در شرکت دومی که در کار طراحی بودم، مدل معماری با رویت زده می شد اما متاسفانه همان مدل را خروجی کد می گرفتند و به ما می دادند که کارهای الکتریکال و مکانیک را روی آن انجام دهیم در حالیکه اصول کلی بی آی ام از زمانی است که فایل 3 بعدی رویت در قسمت معماری تمام می شود و دیسیپلین های مختلف روی آن کار می کند. اگر خاطرتان باشد قبلا مهندس معمار برای خود کار را طراحی می کرد و برق و مکانیک و سازه هرکدام برای خودشان. اولا کار گروهی کم بود و اگر تغییری اتفاق می افتاد و ممکن بود دیر به دست گروه ها برسد و موضوع مهم تر این که تداخل خیلی ایجاد می شد. ولی در حال حاضر تداخل با آمدن بی آی ام کاهش پیدا کرده و متره گیری کاملا دقیق شده و وقتی مدل 3 بعدی دارید کل فایل خود را مدل کرده اید و متره دقیقی به شما می دهد. کاربردهای دیگری هم دارد که در ادامه توضیح خواهم داد
پس چیزی که الان کار می کنیم این است که نقشه سازه کشیده می شود و نقشه معماری روی آن کشیده می شود و به ما می دهند که نقشه تاسیسات برقی را بکشم. در رویت این طور نیست و فقط یک فایل است و همه کار 3 بعدی شده است و دیوار آماده است و می گویم اینجا باید پریز گذاشته شود.
بله دقیقا – قبلا وقتی فاز 1 و 2 در طراحی صورت می گرفت، معمولا در فاز 3 خیلی تغییرات انجام می شد. چون طراحی دقیقی نبود.
اکثر دوستان شاید اطلاعاتشان کم باشد. فازها را بفرمایید
فاز اول اطلاعات کلی راجع به فیلدی است که انجام می دهید. مثلا در معماری اطلاعات کلی یعنی این ساختمان می خواهد چه بخشی داشته باشد. در الکتریکال، چه قسمتی را برای رایزر اختصاص دهید و توان کلی ساختمان چقدر است
بیشتر برآورد است
بله دقیقا – فاز دوم طراحی با دیتیل است. این که چراغ ها را در ساختمان می گذارید و محاسبات کابل انجام می دهید و سایزینگ کلید انجام می دهید و در فاز سه به قسمت پیمانکار و اجرا می رسید که آن فایل را از طراح گرفته اید و می خواهید کار مدل سازی را روی آن انجام دهید. چون این طراحی قبلا مقداری با اجرا فاصله داشت، بسیاری از مواقع وقتی وارد فاز 3 می شدیم کار طراح را کنار می گذاشتند و خیلی موارد را تغییر می دادند
مخصوصا تاسیسات برقی
بله چون آخرین دیسیپلینی بود که در ساختمان اجرا می شد و می گفتند مهم نیست و در نهایت یک خم زده می شود. در مکانیک این قضیه کم تر اتفاق می افتد. ولی با روی کار آمدن بی آی ام این طور نیست. یعنی هم باید تاریخ دقیق انجام پروژه مشخص باشد و از ابتدا زمانیکه می خواهید فونداسیون را بگیرید و حتی محلی که می خواهید جرثقیل‌ها را نصب کنید باید در رویت یا نرم افزار ۱۶:۰۲ و یا هر نرم افزاری که بیم بیس باشد مشخص کند.
این داشتن پروانه نظام مهندسی که طراحی و نظارت خود را در سال ۹۴ گرفته اید تاثیری در پروژه‌هایی که می‌گیرید و کیفیت اجرای کارها دارد؟
در کل طی کردن دوره هایی که سبب شد وارد حیطه گرفتن پروانه ها شوم کمک کرد تا در نشریه ها و کتاب هایی که جزو مباحث داریم خیلی موارد اجرایی در آن وارد شده است.
کدام نشریه ها؟
هم ۱۱۰ و هم ۳۹۵ و هم مبحث سیزده – یک مدلساز واقعی و درست مدل سازی است که بتواند اجراییات را بداند و به مباحث مسلط باشد. از بابت گرفتن پروژه بیشتر ارتباطاتم که بیشتر در ایران مال بودند به من کمک کردند اما در این قسمت هم بخاطر شرکت هایی که با آن ها کار می کردم سبب ایجاد ارتباط گردید. اما امروزه نظام مهندسی بیشتر وارد قسمت bim می شود و حتی اعضای نظام مهندسی از پروژه بیمارستان آتیه بازدید کردند و bim management ما یک وبینار در نظام مهندسی برقرار گردند و در این قسمت هم نظام مهندسی خیلی وارد bim شده است.
برای این که نرم افزار رویت را یاد بگیریم چه پیش نیازهایی باید باشد؟ مثلا آیا باید دوره خاصی را بگذرانم و در سیم کشی مسلط باشم و قبل از آن اتوکد الکتریکال را مسلط باشم؟
این نرم افزار خیلی نیاز به پیش نیاز ندارد. مسلما کسیکه اتوکد را می‌داند راحت تر رویت را یاد بگیرد. اما شاگردانی داشته ام که حتی کد را بلد نیستند و در رویت مسلط هستند و از آن به کد رسیده اند. سختتر است اما کسیکه از رویت، کد را آموزش ببیند شاید برایش اصولی تر است. ولی دوره خاصی نیاز ندارد. و کسی که پایه است هم می تواند آموزش ببیند
خود شما چطور این را یاد گرفتید؟ فکر کنم آن زمان آموزشهایش نبود. بعنوان یک رویت کار چطور نخستین پروژه خود را گرفتید؟
در سال نود و یک، شرکت دومی که کار می کردند بخش معماری آن با این نرم افزار کار می کردند. من خیلی به این نرم افزار علاقه داشتم و واردش شدم و حتی به مدیرعامل گفتم که همان فایلی که با آن 3 بعدی کار می کنید به ما بدهید که روی ان کار کنیم. ولی متاسفانه با مخالفت مواجه گردید. از طریق سایت های خارجی بدنبال آن رفتم و به دنبال موسساتی هم گشتم که رویت الکتریکال آموزش دهد اما متاسفانه مدرسی برای آن نبود. به موسسه ای رفتم و رویت مکانیک را یاد گرفتم و جزو نخستین نفراتی بودم که روی رویت الکتریکال کار کردم.
چطور کارفرما را قانع کردید که الکتریکال آن با رویت باشد؟
پروژه ایران مال یکی از بزرگ ترین پروژه ای بود که خود کارفرما خواسته بود که این کار رویت باشد. چون پروژه بزرگ بود و حجم تاسیسات بالایی داشت. خیلی هم موفق در این زمینه بودند.
حق الزحمه چطور حساب می شود؟ مثلا در نظام مهندسی حق الزحمه متری و طبقات حساب می شود. مثلا در اتوکد طراحانی داریم که بهترین آن ها خانم ها هستند و همیشه این طور بوده که خانم‌ها در طراحی بهتر از آقایان بوده اند. در نظارت مشکل خانم ها اعتماد به نفسشان بوده و خودشان را در موضع ضعف می بینند ولی در نظارت ریز بینی خاص خانم ها کمک می کند. پرسشم اینست که دستمزد شما چطور حساب می شود؟ شاید پروژه ای مترش فرقی نکند و کارفرما جزییات زیادی بخواهد
بستگی به پروژه دارد. پروژه هایی که کوچک هستند معمولا متر مربعی نمی گویند چون صرف ندارد و رفت و آمد دارد. اما پروژه های بزرگ قیمت طبق متر مربع است و معمولا کسی که پیشنهاد می دهد چند چیز را از کارفرمایی که پیشنهاد می دهد می پرسد. اولا این که پروژه مسکونی است یا تجاری و یا بیمارستان؟ خود آن پروژه تاثیر دارد. فرض کنید پروژه بیمارستانی قیمت متر مربعش با پروژه مسکونی متفاوت است. بخاطر میزان حجم تاسیساتی که – چه مکانیک و چه الکتریکال- در آن پروژه استفاده می شود. مورد دوم lod است. level of detail یا جزییاتی که کارفرما می خواهد. اگر جزییاتی که می خواهد با lod300 باشد با جزییاتی که با lod400 می خواهد خیلی متفاوت است. آن هم روی قیمت شما تاثیر می گذارد. خود من به شخصه شاید جزو افرادی باشم که خیلی قیمت را پایین نمی گویم. یا این پروژه را می گیرم و یا نمی گیرم. خیلی مدلم این طور نیست که با هر شرایطی حاضر به کار باشم. شاید خیلی پروژه های خوب را از دست داده باشم و در چند سال قبل که قیمت ها بیشتر می صرفید، شاید اگر در ان زمان بودم برخی پروژه ها را می گرفتم. اما اعتقاد دارم که مهندسین باید هوای هم را داشته باشند. خیلی لول را پایین نیاورند.
هر ساعت وقتی که می گذارید تقریبا چقدر زمان می برد؟
حدودا ساعتی سی تا پنجاه هزار تومان.
در این پروژه هایی که می گیرید باید حتما باید حضورا پروژه را ببینید یا با فایلی که از مهندس سازه و معماری گرفته اید کار پیش می رود؟ آیا امکان دورکاری دارد؟
بله مخصوصا برای ما که در فیلد الکتریکال و مکانیک هستیم اگر فایلی که از معماری و سازه می دهند فایل دقیقی باشد نیازی نیست. مثلا در ایران مال فایل های معماری و سازه دقیق نبود و خیلی وقت ها نیاز بود که به پروژه بروم و از کف تمام شده تا زیر پوت را خودم با متر لیزری اندازه بگیرم و در رویت اصلاح کنم. الان هرچه پیش می رود چون مهندسین دقیقتر هستند و فایل دقیق تر و جامع تر است دیگر نیاز به حضور نیست. چه بسا مهندسانی هستند که کار را از خارج کشور می گیرند و بدون حضور انجام می دهند. پروژه هایی داخل قطر انجام می گردد که خیلی از مهندسین سالی یکی دوبار در حدی که پروژه ای را چک کنند به آنجا می روند.
داوطلبی داشتم که می گفت بنگلادش یا سنگاپور پروژه طراحی دارد. واقعا این پتانسیل وجود دارد. با توجه به این که مهندسان ما از لحاظ کیفیت سطح قابل قبولی دارند و باتوجه به اختلاف قیمت دلار، ممکن است معادل هزینه ای که در داخل گرفته می شود به یک تا دو دلار برسد که عدد ناچیزی در مقابل اعداد خارج از کشور است. پس وقتی کانکشن ها ایجاد می شود تاثیرگذار است. چقدر طول می کشد که فرد این نرم افزار یا آموزش ببیند و برای یادگیری آن باید چه کاری کند؟
اگر فقط بخواهد مدل سازی را یاد بگیرد شاید ظرف سه چهار ماه بتواند در اینکار موفق گردد. یک مقدار تداخل گیری در نرم افزار است که تمرین هر چه بیشتر در آن انجام دهید موفق تر خواهید شد. در کد هم همین طور است و کد کاری دارید که به آن کدخدا می گویند. تقاوتی بین این دو هست. با سرعت کار را انجام می دهد. در رویت هم هر چه سرعت بالاتر برود راحتتر انجامش می دهید. هزینه ساعتی که عرض کردم هزینه ای است که اگر پروژه را به کسی بدهم می گیرم. اگر پروژه را خودم انجام دهم بیشتر می شود.
آیا به 100 هزار تومان می رسد؟
آموزش هایی که می دهم تدریس خصوصی ساعتی دویست هزار تومان است.
از نظر درآمدی و تعداد پروژه هایی که داده می شود می توان به رویت کار بعنوان شغل ثابت حساب کرد؟ اگر کسی پروانه نظام مهندسی داشته باشد و 4 ماه آموزش ببیند و لینک هم داشته باشد می تواند بعنوان شغلی ثابت با درآمد معقول به آن نگاه کند؟
امکانپذیر است. حتی در زمانی و حتی الان انقدر مهندس برق در این حیطه کم است که مهندسان مکانیک و معماری کار مهندس برق را انجام می دهند. در ایران مال، آن قدر آگهی دادیم که…البته الان بهتر شده و در 3 سال اخیر اطلاعات بهتر شده و یاد گرفته اند. سه چهار سال پیش که در ایران مال بودم آگهی می زدیم و کسی نمی دانست رویت چیست. حتی در این لایو هم اگر بپرسیم از صد و نود نفر 10 نفر بدانند.
شاید 10 درصد چیزی که گفتید را می دانستم. تا به حال هم با آن کار نکرده بودم
متاسفانه در کد هم همینطور است و نمی دانم چرا مهندسین برق برخی نرم افزارها را نمی پسندند
مشکل این است که نقشه ها را به مهندس سازه داده می شود و می بینید یک ماه طول می کشد آن را بکشد. برخی هم امروز تحویل دهید می گویند فردا تحویل بده مطلقا می گویم کم تر از 1 هفته وقت ندارم. فکر می کنم این احترام را باید خودمان برای خودمان قائل باشیم. خدای نکرده باید حتما زمین لرزه بیاید تا بفهمیم سازه ساختمان خوب است یا نه. ولی برق از کودک تا پیرمرد و پیرزن همه در ارتباط هستند و این نیاز روزمره است. فکر می کنم باید خودمان برای خودمان هاله ای احترام آمیز ایجاد کنیم. در کشورهای دیگر اطلاعات دارید که استفاده از رویت به چه صورتی است؟ مثلا اگر بخواهم در این زمینه بیایم و تسلط داشته باشم می‌توانم برای درآمدهای دلاری امید داشته باشم تا پروژه از کشورهای خارجی اطراف حوزه خلیج فارس بگیرم؟
اتفاقا چون بخاطر اینستاگرامی که دارم خیلی از کسانی که در کشورهای مختلف هستند سوال می پرسند. برخی هندی داخل کویت هستند و حتی نیجریه ای هم سوال رویت از من پرسیده است. کسی که مهندس معمار بود می گفت اگر مانند یک توپ در هر نقطه از کره زمین شما را بیندازند برای رویت کار است. مخصوصا کشورهایی که در ساخت و ساز در حال رشدند مانند عمان و قطر و کشورهای عربی. البته در کویت رویت بازار کار خوبی دارد اما بیشتر تلاش می کنند هندی ها را استخدام کنند و خیلی روابطشان با ایرانی ها خوب نیست .در لایوی که با یک مهندس ایرانی در عمان داشتم می گفت عمانی ها با ایرانی ها روابط خوبی دارند و کشورشان مانند 20 سال پیش دوبی است. کشوری است که در حال ساخت و ساز است و فکر می‌کنم جای خوبی برای گرفتن پروژه باشد.
در کل آینده کاری شما برای رویت خوشبینانه است؟ چه از این نظر که کارفرماها به این جمع بندی برسند چه از نظر این که نظام مهندسی به عنوان بالادست به این الزام برسد که کارفرمایان پروژه های سنگین مانند بیمارستان را الزام کنند؟ یعنی الزامات قانونی نهادهای حاکمیتی هم بحث کارفرما فکر می کنید این حرکت در بازار کارش رو به رشد است؟
خیلی به این قضیه امید دارم. از طرفی نظام مهندسی به این سمت می رود و حتی شنیده ام کلاس های bim برای پایه 3 به 2 می خواهند بگذارند که مهندسین راجع به آن اطلاع داشته باشند. موضوع دیگر این که مهندسین مشاور خیلی به این سمت آمده اند
منظورتان از مهندس مشاور چیست؟
مهندسین مشاور شرکت هایی هستند که کار طراحی را انجام می دهند. خیلی از شرکت های طراحی به سمت رویت کشیده می شوند. چیزی که در ایران عرف شده و همه واردش شده اند اینست که رویت یک نرم افزار مدل سازی است. یکی از عللی که مهندسان معمار و مکانیک کار رویت انجام می دهند می گویند یک مدل سازی سیمی یا کاندوئیت را مهندس معمار انجام می دهد. در حالیکه هم از جهت اجرا و هم جهت طراحی یک دانشی پشت آن می خواهد. چون در ایران قابلیت طراحی رویت متاسفانه نادیده گرفته می شود و کسانی که آموزش می دهند را می شناسم. می توانم به قطع بگویم حتی نود درصد آن ها مکانیک هستند و باقی معمار هستند.
در حوزه برق اصلا نداریم؟
خیلی انگشت شمار هستند.
در واقع عکس کلید و پریز را می چسبانند و مفاهیم طراحی را نمی دانند که مثلا مبحث سیزدهم می گوید بین سینی ها باید سی سانتی متر فاصله باشد یا چرا باید وسط آن جداکننده بگذاریم.
دقیقا همین طور است چون در ایران از رویت بعنوان نرم افزار مدل سازی استفاده می گردد. قابلیتی که رویت دارد این است که می توانید از یک رویت خروجی بگیرید و آن را وارد دیالوکس کنید و نیازی نیست که در دیالوکس دانه دانه فضاها را وارد کنید و عرض و ارتفاع به آن دهید. کافیست چراغ ها را به آن بدهید. قابلیت دیگر هوشمندی است که خودش فیدر بندی می کند و خودش وارد اسکچوال می کند و تابلو را به مشا می دهد. قابلیت تقارن سازی فازها را دارد. مدرسینی که آموزش می دهند، با ولتاژ صد وده ولت امریکا تدریس می کنند و استانداردها را منطبق با استانداردهای ایران کنند. از این نرم افزار فقط بعنوان مدلسازی استفاده می گردد.
در حالیکه مهندس برق اگر اطلاعات لازم را برای طراحی داشته باشد می تواند با دانش طراحی مدل سازی می کند.
دقیقا همین طور است.
مثلا در اتوکد برخی فایل ها آماده است. در رویت هم همین طور است و یا باید از صفر کار کرد؟
میتوانیم یک فایل جامع داشته باشیم که familyها در آن باشد. اما این که بخواهیم فایلی را در پروژه ها کپی کنیم این طور نیست.
متاسفانه در اجرای چاه ارت کلا 2 نقشه وجود دارد و همه از همان کار می کنند. کسی نگاه نمی کند که این چاه ارت برای کجاست با چه عمقی باید باشد. متاسفانه تعریف از خود کرده ایم و باید از خودمان هم انتقاد کنیم.
در رویت دیتیل ها سکشن هایی هستند که یک بار آن ها را کشیده اید. در کد وقتی می خواهید یک مقطع را ببینید حتما باید آن را ترسیم کنید. یا دیتیل بهمین صورت. در رویت با یک سکشن زدن این کار را انجام دهید. مثلا می خواهید فاصله سینی‌ها و یا نوع ساپورت مدل شده و دیتیل آن را که می خواهد سینی روی ساپورت قرار بگیرد، این کار را با یک سکشن می توانید انجام دهیدو جزییات بیشتر را در داخل سکشن اضافه کنید. اما به شما کمک می کند. مخصوصا در معماری این دیتیل و سکشن ها کمک می کند. یک بار ساختمان را ترسیم می کنید و از هر جا دلتان بخواهد می توانید سکشن اضافه کنید .
اگر موردی هست که در پرسش هایم نپرسیده ام بفرمایید:
مورد خاصی نیست. فقط از من مدام راجع به کلاس می پرسند. متاسفانه به علت کرونا کلاس ها را تعطیل کرده ام و بسیاری علاقه دارند. متاسفانه هنوز کلاس آنلاین برگزار نکرده ام. تنها کاری که در ایام کرونا انجام داده ام اینست که پکیج آموزشی تهیه کرده ام که ممکن است کمکی باشد.
هم چنان معتقد هستم که اگر خودمان برخی پیش فرض ها و کاهلی ها را کنار بگذاریم می توانیم از مدرک برق پول خوبی درآورد. واقعیت اینست که نمی شود گفت معدل درآمدی ما به پزشکان خواهد رسید اما همیشه به داوطلبان می گویم اینکه تخصصی را یاد بگیرم خیلی احتمالش کم است که در زمینه ای تخصص داشته باشم و حداقل نتوانتم زندگی متوسط را برای خودم ایجاد کنم. دقیقا آن هایی که تخصص دارند وقت ندارند. مثلا در سایت خودمان چند استخدامی می خواستیم و تا الان نتوانستیم کسی را استخدام کنیم. چون خیلی ها فقط می گویند که کار نیست . این تصور و ذهنیت که قرارست یک آگهی استخدام بزنند و من پشت میز بنشینم در شرایط فعلی اقتصادی کشور معنا ندارد. باید خودمان با بیس دانشگاهی آموزشی را ببینم که می تواند نرم افزار یا کار اجرایی و عملی باشد و از آن ارتزاق کنم
البته فکر کنم یک رابطه خوب بین دانشگاه و صنعت باشد. مثلا تایمی که نیاز به رویت کار در حوزه برق داشتیم اگر دانشگاه ها می دانستند شاید در این زمینه به کسی که فارغ التحصیل می شد کمک می شد که سریع جذب بازار کار گردد. حالا که این اتفاق در دانشگاه های ما نمی افتد وظیفه ما است که این کار را انجام دهیم و کسانی که کارافرین هستند معرفی گردند که چه راهی را رفته اند تا بقیه هم این کار را انجام دهند.
تمامی حقوق برای آکادمی کریمی محفوظ می باشد.
